Trening kojarzy się większości osób przede wszystkim z ćwiczeniem ciała. Tymczasem eksperci podkreślają, że oprócz fizycznej aktywności, bardzo ważny jest także trening mentalny sportowca, który polega między innymi na poprawie odporności mentalnej. Pamiętajmy, że sport to nie tylko wytrzymałość i siła, ale także współzawodnictwo, presja, oczekiwania kibiców oraz chęć jak najszybszego osiągnięcia własnych celów, co często wiąże się z dużym obciążeniem psychicznym. Trening mentalny w sporcie to bardzo ważny element przygotowania do zawodów oraz skutecznie narzędzie do uzyskania ustalonych celów treningowych. Trening mentalny stosowany jest aktualnie u większości zawodowych sportowców, jednak każdy miłośnik ćwiczeń, który chce połączyć sprawność fizyczną z odpornością psychiczną, powinien na takie coś postawić.
W tym artykule wyjaśnimy, co to jest trening mentalny, na czym polega, jakie są techniki i korzyści ze stosowania tego elementu w sporcie.
Trening mentalny — definicja ogólna. Co warto wiedzieć o treningu mentalnym?
Wiele osób nigdy nie słyszało o treningu mentalnym, a tymczasem warto zapoznać się z tym pojęciem, ponieważ taki typ ćwiczeń może skutecznie poprawić wyniki treningu fizycznego. Trening mentalny skupia się przede wszystkim na doskonaleniu nastawienia i odporności psychicznej, co ma na celu między innymi obniżenie stresu i lepsze przygotowanie się do zawodów sportowych.
Wielu sportowcom trudno jest osiągnąć spokój psychiczny, gdy żyją w ciągłym napięciu i obawie o to, że nie uda im się osiągnąć wyznaczonych celów. Często nawet nie zdają sobie sprawy, w jak dużym stopniu ich samopoczucie psychiczne wpływa na jakość i skuteczność treningu fizycznego. Właśnie dlatego każdy sportowiec powinien dowiedzieć się, czym jest trening mentalny w sporcie i jakie są jego zasady.
Warto wiedzieć, że we współczesnym sporcie liczy się nie tylko sprawność fizyczna, ale też odpowiednie podejście do wykonywania ćwiczeń. Trening mentalny pomaga sportowcom zrozumieć mocne i słabe strony, co ułatwia określenie, nad czym trzeba skupić się bardziej. Trening mentalny ma za zadanie także nabycie konkretnych umiejętności i zwiększenie poczucia własnej wartości, co ma pomóc nie tylko w osiąganiu sukcesów, ale też radzeniu sobie z porażkami.
Na czym polega trening mentalny w sporcie?
Mentalny trening w sporcie wykorzystuje różnorodne techniki, których zadaniem jest kontrola procesów wewnętrznych i bodźców zewnętrznych. Sportowcy uczą się kontrolować między innymi swoje nastawienie i hamować negatywne myśli, co wpływa na zwiększenie motywacji i czerpanie radości z treningów. Większość technik treningu mentalnego można wykonywać w domu, stawiając na medytację i trening wyobrażeniowy. Nie trzeba mieć do tego specjalnego sprzętu, choć z pewnością przyda się profesjonalna mata do ćwiczeń.
Trening mentalny — rodzaje
Trening mentalny znacząco różni się od typowego treningu fizycznego. Zazwyczaj nie wymaga specjalnego sprzętu, choć oprócz maty mogą przydać Ci się także urządzenia do masażu oraz inny sprzęt mobility. Głównym celem treningu mentalnego jest zwiększenie kontroli nad własnymi emocjami i redukcja negatywnego myślenia. Wśród metod wykorzystywanych w treningu mentalnym, możemy wyróżnić:
- wizualizację: technika wyobrażeniowa;
- medytacja;
- trening mindfullness;
- samoobserwacja;
- zarządzanie stresem;
- trening mentalny: eliminacja błędnych przekonań.
Trening wyobrażeniowy - na czym polega technika wyobrażeniowa
Technika wyobrażeniowa polega na świadomym tworzeniu w głowie obrazów, dotyczących wykonywania określonej aktywności fizycznej. Metoda ta może polegać między innymi na tym, że sportowiec obserwuje siebie i swój ruch z perspektywy osób trzecich. Technika ta ma na celu zwrócić uwagę sportowca na pracę poszczególnych mięśni i utrzymanie prawidłowej sylwetki podczas ruchu.
Technika wyobrażeniowa polega również na treningu umysłu przy pomocy wizualizacji, pomagającej zbudować w wyobraźni pozytywne obrazy. Pozwala to mentalnie nastawić się na sukces i uwierzyć w siebie, co jest bardzo ważne dla uzyskania dobrych wyników. W sporcie zbyt często ignoruje się potrzebę psychicznego wsparcia sportowca, a tymczasem technika wyobrażeniowa w treningu mentalnym może skutecznie poprawić nastawienie i zwiększyć pewność siebie, co z kolei wpływa na większe prawdopodobieństwo lepszych osiągnięć.
Zarządzanie stresem
Zarządzania stresem można nauczyć się poprzez trening mindfullness oraz medytację. Ta druga sprzyja przede wszystkim wyciszeniu, relaksacji oraz redukcji negatywnych myśli. Badania naukowe wykazały, że systematyczna medytacja może działać korzystnie na układ odpornościowy sportowca, a także sprzyja poprawie koncentracji, co ma wpływ na lepszą wydajność i efektywność podczas ćwiczeń.
Mindfullness to kolejne świetne narzędzie do pracy z umysłem w celu zarządzania stresem. Ćwiczenia mają za zadanie uświadomienie, że stres znajduje przede wszystkim w umyśle, i choć ma wpływ na całe ciało, dzięki odpowiednim technikom pracy, można go skutecznie zredukować. Potencjał treningu mindfullness jest ogromny i przy odpowiednim przewodnictwie może być bardzo dużą pomocą w redukcji stresu dla sportowca.
Trening mentalny dla sportowców
Dyscyplina, a trening mentalny co to jest i dlaczego jest tak ważna? Warto wiedzieć, że trening mentalny wymaga stałej koncentracji na celu, nawet, a może szczególnie wtedy, gdy na drodze sportowca pojawiają się przeszkody. Ćwiczenia mentalne mają za zadanie zwiększenie kontroli nad uczuciami i emocjami w trudnych sytuacjach, co jest bardzo ważne, aby osiągać sukcesy w sporcie. Wiele osób aktywnych ma problem z tym, aby oddzielić życie prywatne od celów sylwetkowych. Czasami sytuacje, które dzieją się w codziennym życiu sportowca, uniemożliwiają mu skupienie się na dążeniu do wyznaczonych celów i zaburzają skuteczność treningów.
Odpowiednio zorganizowany trening mentalny powinien pomóc osobie aktywnej trzymać się ustalonego kursu działania, pomimo występujących problemów i przeszkód. Kluczowym warunkiem do uzyskania dobrych efektów treningu mentalnego, jest systematyczność. Po opanowaniu technik i metod działania, warto każdego dnia poświęcić kilka — kilkanaście minut na to, aby dostosować swój umysł do celów ćwiczeń mentalnych. Należy pamiętać, że osiągnięcie wewnętrznej równowagi wymaga pracy i cierpliwości, a regularne trenowanie umysłu ma duże znaczenie dla tego, aby uzyskać najlepsze rezultaty w tym zakresie.
Jakie są korzyści zdrowotne i psychologiczne płynące z regularnego treningu mentalnego?
Badania potwierdzają, że odpowiednie przygotowanie mentalne sportowca wpływa na sukces nawet w 80%. Dlatego większość zawodowych sportowców sięga po profesjonalną pomoc w tym zakresie, korzystając z usług profesjonalnych psychologów i trenerów, którzy pomagają im osiągnąć spokój i komfort psychiczny. Jeżeli chodzi o trening mentalny ćwiczenia nie wyglądają tak, jak w przypadku treningu fizycznego. Tutaj chodzi o uzyskanie odpowiedniego stanu umysłu, co przekłada się oczywiście na lepsze wyniki w sporcie.
Jedną z największych korzyści regularnego wykonywania treningu mentalnego, jest rozwój na wielu płaszczyznach. Metoda doskonalenia umysłu staje się coraz bardziej popularna nie tylko wśród zawodowców, ale też hobbystów, którzy poszukują złotego środka na to, aby dobrze nastawić się na osiągnięcie wyznaczonych celów. Choć korzyści z wykonywania treningu mentalnego zostały potwierdzone naukowo, wciąż wiele osób o czymś takim nie słyszało. Na szczęście trend się pogłębia, co daje nadzieję na to, że miłośnicy sportu zaczną ćwiczyć swój umysł w takim samym stopniu, jak ciało.
Bibliografia:
- Chlebosz K., Behnke M., Trening Mentalny – psychologia sportu w praktyce, 2017.
- Blecharz J., Psychologia we współczesnym sporcie – punkt wyjścia i możliwości rozwoju, Przegląd Psychologiczny, 4/2006.
- Leśniewska A., Cieśliński W., Trening wyobrażeniowy w sporcie, Informatyka Ekonomiczna, 4/2016.
